Het waren onbevattelijke en afschuwelijke beelden die in de zomer van 2021 rondgingen. Afghanen die hun land vanwege het net gevestigde Talibanbewind wilden ontvluchten en zich vastklampten aan vleugels en landingsgestellen van vertrekkende Amerikaanse vliegtuigen. Anoush Dastgir, nu assistent-coach van eredivisieclub Almere City, was destijds bondscoach van het Afghaanse voetbalelftal. In 2000 was hij, via India en Pakistan, met zijn familie als vluchteling in Nederland aangekomen met een duidelijke droom: profvoetballer en Afghaans international worden. Vanwege een chronische knieblessure werden het een handjevol interlands.
Een nieuwe droom ontstond: als bondscoach Afghanistan laten debuteren op de Azië Cup, en zo de wereld een ander Afghanistan laten zien, een waar zijn spelers succesvol samenwerken. In 2018 werd Anoush aangesteld als bondscoach, de jongste ter wereld. Ondanks de strijd en ongelijkheid tussen etnische groepen wist hij bij het nationaal elftal een eenheid te creëren die oversloeg op het volk. Een steeds beter spelend Afghanistan bereikte de eindronde van de Azië Cup net niet, maar de ‘Leeuwen van Khorasan’ groeiden uit tot symbool van hoop voor Afghanistan. Gedreven door leergierigheid was Dastgir in Barcelona spontaan en met succes langsgegaan bij Johan Cruijff (‘vanwege diens voetbalfilosofie’), had hij de biografie van Pep Guardiola verslonden en kocht hij vanwege ‘idool’ Peter Bosz een seizoenkaart van Bayer Leverkusen, als studiemateriaal.
Tekst gaat verder onder de foto
Rustig formulerend vertelt Dastgir – zijn naam betekent ‘hij die anderen helpt’ – over de situatie in zijn geboorteland, zijn periode als bondscoach van Afghanistan en de voetbal- en levenslessen die hij als 33-jarige geleerd heeft. “Ik ben in Afghanistan geboren en heb er ruim vijf jaar als bondscoach gewerkt. Dus ik ken het leven en de cultuur daar. Hier in Nederland, waar ik het grootste deel van m’n leven heb gewoond, spreek ik met mijn moeder, broers en zussen Afghaans. Nederlanders zien mij als buitenlander, wat ik feitelijk ook ben, en in Afghanistan word ik gezien als Afghaan.
Omdat ik me nog steeds Afghaan voel en betrokken ben, volg ik het nieuws in Afghanistan dagelijks. Maar de wereld is Afghanistan vergeten; eerst door covid en daarna door de oorlog in Oekraïne en recent in Israël. Die beelden van opstijgende vliegtuigen met mensen die zich daaraan vastklampten, waren vreselijk om te zien; onwerkelijk. Hoe wanhopig moet je zijn als je zo’n groot risico wil nemen om het land waar je je hele leven hebt gewoond zo te verlaten? Die mensen waren echt niet dom, maar hoopten op die 0,0001 procent kans om levend weg te komen.
‘Die beelden van opstijgende vliegtuigen met mensen die zich daaraan vastklampten, waren vreselijk om te zien; onwerkelijk
Van Kabul naar Pakistan is een uurtje vliegen, dus ze dachten: misschíen houden we het vol. Verschrikkelijk; en allemaal omdat de Verenigde Staten de macht overdroegen aan de Taliban, de gezamenlijke vijand van de Amerikanen en 99 procent van de Afghanen na de aanslagen in de VS van 11 september 2001.
De Taliban werden uit Afghanistan verjaagd, maar keerden terug en twintig jaar later sloten de Amerikanen er een deal mee, buiten de Afghaanse regering om. Door hun afgesproken vertrek hebben ze onze bevolking in de steek gelaten en hun achtergelaten wapens aan de Taliban gegeven. Dat kan niet waar zijn, toch? Wat in Afghanistan in twintig jaar was opgebouwd, is verdwenen.
Helden Magazine 69
Het eerste gedeelte van het verhaal van Anoush Dastgir komt voort uit het dubbeldikke eindejaarsnummer van Helden. De laatste editie van 2023 staat traditioneel in het teken van een terugblik op het afgelopen sportjaar, waarop Femke Bol de cover siert. De atlete blikt uitgebreid terug op het jaar waarin alles wat ze aanraakte in goud leek te veranderen.
Helden ging daarnaast in Engeland op bezoek bij Nathan Aké, die met Manchester City de landstitel, FA Cup en Champions League won. Hij werd samen met zijn echtgenote Kaylee, met wie hij al sinds zijn vijftiende samen is, geïnterviewd en gefotografeerd. Bijzonder was ook het bezoek aan de familie Schippers. Dafne nam afscheid van de atletiek en samen met haar ouders, zus en broer blikte ze terug op haar indrukwekkende carrière.
In de 69ste editie van Helden komen tal van sporters aan het woord die 2023 kleur gaven. Wout Poels blikt terug op ritzeges in de Tour en Vuelta, maar ook op het verlies van ploeggenoot Gino Mäder. Golden Sisters Bente en Lieke Rogge werden samen wereldkampioen waterpolo. Femke Kok kroonde zich tot de eerste Nederlandse wereldkampioene op de 500 meter en toont zich zoals we haar niet eerder zagen. Karolien en Finn Florijn zijn gezegend met geweldige roeigenen, ze pakten allebei WK-goud; een dubbelinterview. Jeffrey Hoogland is koning op de kilometer. Hij werd voor de vierde keer wereldkampioen op ‘zijn’ afstand en verbeterde het wereldrecord. Een openhartig gesprek met de kilometervreter.
Verder pakten zeilers Bart Lambriex en Floris van de Werken een hattrick aan wereldtitels. Over zeilen gesproken: Marit Bouwmeester keerde terug na de bevalling van haar dochter in 2022 en werd meteen weer Europees kampioen. Feyenoord werd ook kampioen en Lutsharel Geertruida had daar een belangrijk aandeel in. Hij doet zijn verhaal. Joey Veerman won in 2023 de KNVB-beker en werd vader. Een gesprek met de uitgesproken voetballer over wie veel mensen een mening hebben.
Ook een verhaal over Lionel Messi en de club waar hij afgelopen zomer heen verhuisde, het Inter Miami van David Beckham. Een portret van Carlos Alcaraz, de nieuwe posterboy van het tennis die Novak Djokovic klopte in de finale op Wimbledon in dé wedstrijd van het jaar. En als laatste was het voor schaatscoach Kosta Poltavets juist een zwaar jaar, door de situatie in zijn geboorteland Oekraïne.
Wil je het hele nummer lezen? Bestel Helden Magazine 69 via onze webshop. Geen inspirerende sportverhalen missen van onze Nederlandse sporthelden? Kies het abonnement dat bij jou past en word abonnee.
