Chantal van den Broek-Blaak is in bloedvorm. Ga maar na, ze won na de coronabreak de Ronde van Vlaanderen en begin maart Strade Bianche. De renster van SD Worx is pas 31, kan dus nog wel een paar jaar mee. Zou je denken. Maar de oud-wereldkampioene stopt over een jaar. Het is mooi geweest. Het is het beeld waarmee je in slaap valt, de nacht voor de Strade Bianche. En het beeld waarmee je met kriebels in je buik opstaat. Wegpoefen van je concurrenten, op dat supersteile straatje in Siena, in misschien wel de mooiste koers ter wereld. Tussen de eeuwenoude hoge huizen door. Kin bijna op het stuur. Tandenknarsend. Spieren piepend en krakend. Want je fietst met stijgingspercentages richting de twintig procent zo’n beetje recht omhoog de hemel in. Een paar slingerbochtjes, en dan scherp naar rechts. Hobbelend over de steentjes naar beneden. Het plein op, het Piazza del Campo. Solo. Stel je toch eens voor... Elke renner droomt ervan. Chantal van den Broek-Blaak flikte het, begin maart. Onverwacht. Maar ook weer niet. Als er iemand is die uit de schaduw van een kopvrouw winnen kan, dan is het Blaakie wel. Voorbereid tot in de puntjes, bereid zich op te offeren tot ze erbij neervalt. En als ze er niet bij neervalt, maar ineens in de positie om te kunnen winnen blijkt te rijden, moet je wel van heel goeden huize komen om haar te verslaan. Sterk in de sprint, sterk in de verschroeiende demarrage. “Winnen had ik niet in mijn hoofd. Dat zou eigenlijk aan Anna van der Breggen of Ashleigh Moolman zijn. Ik heb wel gepiekt naar deze koers, want ik wilde een heel goede finale rijden. Je weet natuurlijk wel hoe je deze wedstrijd winnen moet: wegrijden in de laatste vijfhonderd meter. Dat scenario heb je als renster al jaren voor ogen. Maar tijdens de koers denk ik daar niet aan. Anders dan vroeger rij ik wedstrijden tegenwoordig stap voor stap. Meezitten in de voorste groep is het eerste doel. Als dat lukt, wil ik finale rijden. En pas als ik in de juiste ontsnapping zit, zoals deze keer met Elisa Longo Borghini, ga ik nadenken over hoe ik winnen kan. Ik had een superdag. Zo eentje waar je er maar een paar van hebt in je carrière. Ik denk dat Elisa wel voelde dat ik sterker was, want ze snauwde steeds tegen me dat ik mee moest rijden. Maar ik bleef in haar wiel, ik hoefde niet te rijden. Ploeggenoten Anna en Demi Vollering zaten achter me. Als we teruggepakt zouden worden, zouden zij in een zetel zitten om te winnen. Ja, en als je dan wint... Dit was absoluut een van de allermooisten.” En dat zegt wat, want ze heeft een flinke erelijst aan elkaar geregen. De Ronde van Vlaanderen, de Ronde van Drenthe, Gent-Wevelgem, de Amstel Gold Race, de Omloop Het Nieuwsblad én de wereldtitel in het Noorse Bergen in 2017, om er maar een paar te noemen. Vossenjacht Dit is het verhaal van de carrière van Chantal van den Broek- Blaak. Nog een jaar, en dan is het klaar. Dan is ze 32, is het tijd voor de rest van het leven. Ze stopt op een ongebruikelijk moment: niet aan het einde van het seizoen, maar na het voorjaar van 2022. Waarom zou je alle koersen daarna nog rijden, als je ook gewoon na je favoriete wielerjaargetijde stoppen kan? Na welke wedstrijd ze het voor gezien houdt, weet ze nog niet. Ze ziet wel. Eerst dit seizoen maar eens. Dit seizoen, dat al zo ontzettend goed begonnen is. 'Als het minder ging, was het wielrennen een marteling. Tot ik het helemaal niet leuk meer vond. Ik wilde ermee stoppen. Dat zit ook wel in mijn karakter: het is alles of niks' 32 jaar is jong om te stoppen. Maar Chantal rijdt al een half leven in het vrouwenprofpeloton rond. Op haar negentiende werd ze Europees kampioen en tweede op het NK op de weg, achter Marianne Vos. Een bliksemstart. Wat goed is komt snel, zeggen ze weleens. Maar wat gebeurt er daarna? Als na succes nog meer succes verwacht wordt? En vooral: als je dat ook van jezelf verwacht? Dan kan het eigenlijk alleen maar tegenvallen. Dan kan het gat flink diep zijn. En kan een spandoek op het NK waarop staat gekalkt ‘Blaak gaat op Vossenjacht’ in plaats van leuk juist heel vervelend zijn. Helden Magazine 56 Het eerste gedeelte van het verhaal van Chantal van den Broek-Blaak komt voort uit Helden Magazine 56, waar bondscoach van het Nederlands elftal: Frank de Boer zich uitspreekt over het WK in Qatar, Virgil van Dijk, de kansen van ‘zijn’ Oranje, Louis van Gaal, Guus Hiddink en zijn rol als vader van drie dochters. In deze editie is er wederom aandacht voor turnterreur. Renske Endel, Suzanne Harmes, Verona van de Leur en Gabriëlla Wammes, de turnsters van de Sportploeg van het Jaar in 2001 en 2002, deden tien jaar geleden voor het eerst een boekje open over het gedrag van hun trainers Gerrit Beltman en Frank Louter. Na de bekentenis van geestelijke en lichamelijke mishandeling door Beltman afgelopen zomer is de bom gebarsten én delen de oud-turnsters nogmaals hun schokkende verhalen. Ook in Helden Magazine 56 een uitgebreid interview met oud-voetbalster Anouk Hoogendijk over de ontwikkeling van het vrouwenvoetbal en een loodzware bevalling. Noa Lang maakte afgelopen zomer de overstap van Ajax naar Club Brugge. En met succes. We legden hem stellingen voor. Nadine Visser werd opnieuw Europees kampioen indoor op de 60 meter horden, wat maakt haar zo goed? Daarnaast was Tom Boonen jarenlang de koning van het voorjaar. We spraken hem over Tom Dumoulin, cocaïne, immense druk en de kick van autoracen. Verder blikt Stanley Menzo terug op een roerig leven. Doet bokser Peter Müllenberg zijn verhaal en hoopt marathonloper Björn Koreman zicht te kwalificeren voor de Spelen. Judoka Roy Meyer deelt zijn levenslessen met Victoria Koblenko én Erben Wennemars is parkdirecteur tijdens De Droomzomer.  In ‘de dag dat alles misging’ blikt Rianne Schorel daarnaast terug op de Spelen van 2016 en staan we stil met Kika van Es in de ‘Leeuwinnen in het Rijks’. Krijg jij geen genoeg van alle inspirerende sportverhalen? Kies het abonnement dat bij jou past én wordt abonnee. Zo ontvang je telkens de nieuwste edities op je deurmat, voordat het sportblad in de supermarkten te vinden is. Wil je een Helden Magazine cadeau doen? Het is ook mogelijk om een abonnement cadeau te doen, deze abonnementen lopen automatisch af. Daarnaast zijn de recentste exemplaren ook gemakkelijk te bestellen via onze webshop.

Michael Boogerd zat er eind vorig jaar mentaal helemaal doorheen. Hij was toch al nooit makkelijk voor zichzelf geweest, maar ineens was de grens bereikt: er moest een einde komen aan de paniekaanvallen, hij liet zich opnemen. Voor het eerst doet de 49-jarige oud-renner, die eind vorige eeuw het boegbeeld was van het vaderlandse wielrennen, zijn verhaal. “Ik ben voor dit interview nerveus om de reacties van mensen die misschien weer vinden dat ik klaag of dat ik de slachtofferrol speel. Ik heb tegen het gesprek opgezien, maar wil ook graag openheid van zaken geven. Naar omstandigheden gaat het goed met me. Hoewel ik niet veel te doen heb door corona, maak ik me minder druk dan vorig jaar. Toen had ik schuldgevoelens tegenover de kinderen. Papa werkte niet door corona en zat vaak thuis niets te doen. In het begin had ik er nog wel vrede mee. Iedereen zat thuis, het was rustig op straat, we liepen met de kinderen door het park en gingen picknicken. In de zomer kwam het leven weer een beetje op gang, maar niet voor mij. Normaal geef ik clinics, maar die gingen niet door. Uitnodigingen voor programma’s moest ik afzeggen omdat ik niet vanuit België naar de studio’s in Nederland mocht reizen. Uiteindelijk heb ik voor de NOS in het najaar wel de Tour gedaan, maar toen al had ik dat enorme schuldgevoel. Ik voelde me nutteloos. Toen ik veertien jaar geleden stopte met wielrennen voelde ik me in het begin bevrijd. Ik was vooral blij dat ik van de spanning af was. Ik werd nog vaak herkend en herinnerd aan mijn carrière. Dat werd daarna minder en minder. En daardoor raakte ik langzaamaan mijn identiteit kwijt, ik begon me steeds meer af te vragen wie ik was, wat ik wilde, wat ik kon. Dat is een heel lang proces geweest. De boel escaleerde precies drie jaar geleden. Ik was in die tijd ploegleider bij Roompot. Na de laatste etappe van de Ronde van Kroatië besloot ik in mijn eentje meteen terug te rijden. We hadden als ploeg een deal met Veilig Verkeer Nederland, ik zou op een school voorlichting geven over veilig fietsen. Onderweg kreeg ik mijn eerste paniekaanval. Ik wist niet wat me overkwam, dacht dat ik in de auto dood zou gaan. Ik had voor m’n dertigste, toen ik nog wielrenner was, al wel last gehad van hyperventilatie, maar dit voelde anders. Ik werd duizelig, kreeg koppijn, dacht dat mijn laatste uur had geslagen, maar ben stom genoeg wel doorgereden. Uiteindelijk ebde dat gevoel weer weg. Ik wilde er niet te veel aandacht aan besteden, maar de maand daarna bleef ik me paniekerig voelen. Ik heb het wel meteen aan mijn vriendin Darya verteld, maar wilde het ook weer niet te groot maken. Ik zag op de verjaardag van mijn zoon, op 7 juni, Darya intens met mijn moeder praten. Ik voelde dat er iets speelde, maar ze wilden het me niet vertellen. Ik moest de volgende ochtend als ploegleider naar een wedstrijd en kreeg vlak voor vertrek weer een paniekaanval. Een dag daarna belde mijn moeder: ze had me op de verjaardag niet willen vertellen dat m’n vader kanker had, omdat ze bang waren dat ik daarvan de volgende dag in de auto niet goed zou worden. Er was geen aanwijsbare aanleiding voor die aanvallen. Het was een optelsom, denk ik, het stoppen als wielrenner is me toch niet lekker afgegaan. Vervolgens kwam de scheiding van mijn eerste vrouw Nerena eroverheen, die ging me niet in de koude kleren zitten. En daarbovenop kwam de dopingbekentenis die er behoorlijk heeft ingehakt. Ik zat voordat jullie kwamen te denken wat me de afgelopen jaren nou het zwaarst heeft getroffen. Ik denk dat ik niet goed heb kunnen omgaan met de opeenstapeling van die situaties. Toen ik voor het eerst doping ging gebruiken, deed iedereen het die voor de overwinning fietste. Het was heel normaal in mijn tijd. Natuurlijk realiseerde ik me de gevolgen, maar je had geen keus, tenzij je nooit meer iets wilde winnen. Alleen werd het bij mij op een gegeven moment te gek, dat is ook een van de redenen dat ik ermee ben gestopt. Je moet voortdurend geheimzinnig doen, je draagt elke minuut van de dag een geheim met je mee. Op een gegeven moment knapte er iets. Ik kon die extra spanning van het geheimhouden en de angst dat het zou uitlekken, niet meer opbrengen. Het was niet eens zozeer de schaamte of de onthulling in 2013 dat ik had gebruikt en waardoor ik van mijn voetstuk viel die me achtervolgde. Ik had het meeste last van zaken die nauwelijks bekend waren en zijn, zoals dat ik bij de Dopingautoriteit strafvermindering kon krijgen als ik namen van ex-collega’s zou noemen. Ik vind het nog steeds zo oneerlijk dat verraad wordt beloond. Die zaken kwelden me psychisch. Laat heel duidelijk zijn dat ik vind dat elke vergelijking met de oorlog mank gaat, maar ik moest ineens toch onbewust denken aan verhalen die ik had gelezen waarin buren werden beloond omdat ze andere buren hadden verraden. Let wel, ik had iets verkeerds gedaan en mensen in het verzet juist niet, dus ben ik altijd bang voor vergelijkingen, maar ik had zo’n slecht gevoel over dat verraad, dat deed me zo veel. Zo ben ik ook opgevoed, dat je nooit iemand verraadt. Ik kwam erachter dat jongens met wie ik de kamer had gedeeld, met wie ik jaren in de ploeg had gereden en lief en leed had gedeeld als kameraden, mij wel hebben verlinkt om hun eigen hachje te redden. Zij verdedigden zich met het argument dat ze gezinnetjes hebben en hun baan wilden redden, maar ik had het niet gedaan. Ik kon heel moeilijk verkroppen dat we bij wijze van spreken allemaal epo gebruikten, maar dat het epogebruik bij de renner die een ander erbij had gelapt, ineens minder erg was. Dat hele spel heeft me misschien wel het meeste geraakt. Ik heb twee renners van wie ik sterk vermoedde dat ze mijn naam hebben genoemd op de man af gevraagd of dat zo was, maar beiden ontkenden. Wie mij hebben verraden, houden ze bij de Dopingautoriteit geheim. Zo zit tuchtrechtspraak kennelijk in elkaar. Als twee renners zeggen dat ik doping heb gebruikt, is er voor de Dopingautoriteit blijkbaar een bewijs. De genadeklap gaf Thomas Dekker me met zijn biografie in 2016. Ik zat middenin de twee jaar schorsing na mijn bekentenissen. De aanval van een oud-collega met wie ik jarenlang de kamer heb gedeeld, zag ik niet aankomen, dat heeft me zo diep geraakt. Toen voelde ik me zo slecht. Ik heb geprobeerd me te verplaatsen in Thomas en geprobeerd zijn frustratie te begrijpen, me te verplaatsen in de talentvolle renner die hij was, maar die werd betrapt en ineens een mooie carrière en veel centjes is misgelopen, terwijl ook hij wist dat veel meer renners gebruikten. We zaten in heel veel dingen op een lijn, hadden ook hetzelfde gevoel voor humor. Dus kwamen zijn uitspraken over mij extra hard aan. 'Na de paniekaanval in 2018 dacht ik: ik word gek, ik ga dood. Ik dacht echt dat ze me zouden vinden, terwijl ik tegen een boom stond te praten’ Die aanval heeft mijn karakter ook beïnvloed. Ik was altijd wel een opgewekt mensenmens, maar daarna wilde ik in het diepst van mijn ziel nergens meer komen en niemand meer zien. Mijn geloof in de mens kreeg een enorme knauw. Ik begrijp nog steeds niet hoe je zo een ex-collega erbij kunt lappen. Alles kwam toen bij elkaar: de angstaanvallen, de depressieve gevoelens. Door wat er in dat boek stond, veranderde ik in korte tijd van het open mens dat ik altijd was in een wantrouwige, bange man die nergens meer durfde te komen. In dat boek werd een beeld geschetst alsof we elke avond in de lampen hingen, terwijl het misschien twee keer is gebeurd. Thomas en ik spraken juist af dat we beiden vier boeken meenamen naar de Tour de France, zodat we samen acht boeken te lezen hadden, dus het stappen was echt geen vooropgezet plan. Iedereen begrijpt toch dat je niet wekelijks kunt feesten als je wielrenner bent en de Tour moet rijden? Ik had door het dopinggebruik en het gefeest, waarover werd gesproken in het boek, het gevoel dat de buitenwereld me zag als een slecht mens. Ik schaamde me gigantisch, maar was geen slecht mens, vond ik. Daarbovenop kreeg ik een groot schuldgevoel. Mijn familie, en vooral mijn zoon, werden na het boek ook aangesproken over mij. Mijn vader kreeg een depressie, dat kwam allemaal door het boek van Thomas en dus door mij. Mijn vader heeft echt heel zwaar geleden en ik heb me het heel erg aangetrokken dat dat kwam door alles wat er rond mij gebeurde. En toen kreeg hij er ook nog kanker overheen... Op een gegeven moment ging ik ook drinken, omdat ik me aan tafel beter voelde als ik twee of drie glazen wijn had gedronken. Na een paniekaanval nam ik soms een paar glazen. Omdat ik daar rustiger van werd. Ik vond een glas wijn altijd lekker, maar op een gegeven moment zat ik in een vicieuze cirkel waarin de wijn een grote rol speelde. Ik dronk meer dan me lief was, maar zonder dat ik dronken werd. Vorig jaar nodigde de NOS me uit en, dat voelde ik al aan- komen, een paar dagen later zeiden ze dat Thomas Dekker ook gast zou zijn. Of ik daar moeite mee had. Ik zei dat ik hem sinds 2015 niet meer had gesproken en dat ik eerst een gesprek met hem wilde. Toen hebben we afgesproken en vroeg ik hem waarom hij mijn naam zo expliciet had genoemd. Hij zei dat hij toen niet goed in z’n vel zat, het ging niet goed met hem. Hij zou het daarna anders hebben gedaan, vertelde hij. Dat is de enige keer geweest dat ik hem op de man af heb gevraagd waarom hij zo nodig mijn naam moest noemen, maar echt antwoord kreeg ik niet. Of hij er spijt van heeft, weet ik niet. Als je het boek leest, vraag je wel af of hij op sommige punten is gestuurd. Kijk, die bullshit dat hij schoon schip wilde maken en een voorbeeld wilde stellen voor de nieuwe generatie, daar geloof ik niets van. Ik kreeg in dat gesprek met Dekker onbevredigende antwoorden, maar persoonlijk heb ik hem in elk geval kunnen zeggen wat het mij had gedaan. Hij zei eigenlijk voornamelijk dat hij het nu anders had gedaan, maar daar kan ik weinig mee. Natuurlijk is mijn wantrouwen mede door dat boek op allerlei vlakken groter geworden, op een gegeven moment vertrouwde ik niemand meer. Ik bracht die kleine wel naar school, maar verder deed ik niets. Ik merkte dat mensen anders naar me keken, maar dat lijkt me logisch. Wat ik heel erg vond is dat mijn toen twaalfjarige zoon Mikai op school door een leraar op een niet zo leuke manier op mijn dopingverleden werd aangesproken. Die leraar gaf toe dat hij fout zat en dat hij Mikai in de klas voor de groep ook excuses zou maken. Maar leuk is anders. Ik wil wel benadrukken dat mijn ex-vrouw Nerena echt een topwijf is. Na onze scheiding en ook sinds ze met haar nieuwe man is, heeft ze me altijd met liefde en waardigheid behandeld. Als ik eraan terugdenk, vraag ik me af waarom ik zo lang met die paniekaanvallen rond ben blijven lopen. M’n hartslag ging omhoog, ik begon te transpireren, ik dacht dat ik een hart- aanval kreeg, maar dat was niet zo. Hyperventilatie was het ook niet. Dat overkwam me in 2000, toen ik na mijn topjaar 1999 een heel moeilijk seizoen beleefde. Er stond zoveel druk op me, toen het niet liep, gebeurde het. Destijds heb ik ook een sport- psycholoog geraadpleegd. Ik kon die paniekaanvallen niet plaatsen. Ik had een leuke baan als ploegleider bij Roompot, mijn schorsing was voorbij, dus er was geen direct aanwijsbare aanleiding. Mijn vader merkte dat er iets was aan mijn ademhaling, Nerena zag het aan mijn gezicht. Ik zat in de angstmodus, m’n gezicht verkrampte, maar tegelijkertijd ontkende ik het ook. Ondertussen functioneerde ik nog redelijk ‘gewoon’. In de finale van een koers kon ik me zo goed concentreren dat de angstaanvallen meteen verdwenen. Ik kreeg die aanvallen op momenten dat ik tijd had om na te denken, als ik geen concrete zaken aan mijn hoofd had. Ik was dus als de dood voor rust en niets doen, dan brak het zweet me uit. Op een gegeven moment ga je angst creëren om de angst. Ik heb een paar keer mijn hart laten controleren, zat ik met Darya in het ziekenhuis omdat ik echt dacht dat ik een hartaanval had gehad. Dan kreeg ik zo’n ontspanningspilletje en ging het weer. Ik had soms hele dagen een naar gevoel, maar dan nam ik aan tafel twee glazen rode wijn en verdween het op het einde van de dag wel. Dan vergat ik het ook weer en nam ik me voor om er de volgende dag niet aan te denken. In 2018 heb ik meegedaan aan het programma Boxing Stars van RTL5. Daar had ik veel zin in omdat ik met een doel met mijn lichaam bezig was. Ik heb drie maanden hard getraind. Niet één paniekaanval. In december was dat programma klaar en een dag later had ik weer een aanval. Dus kon ik niet anders concluderen dan dat het niet een lichamelijk, maar een psychisch probleem was. Tegelijk kon ik die gedachtesprong niet maken. Na de eerste aanval in 2018 dacht ik meteen weer: ik word gek, ik ga dood. Ik dacht echt dat ik doordraaide, dat ze me zouden vinden terwijl ik tegen een boom stond te praten. Tijdens een wielerclinic in Limburg was ik zo bang dat ik de klimmetjes niet kon volbrengen dat ik op de terugweg tegen mezelf zei: tot hier en niet verder. Ik zou meedoen aan het tv-programma De Gevaarlijkste Wegen van de Wereld, zou daarvoor naar Slowakije gaan. Maar thuisgekomen, wilde ik afzeggen. Toen pas ben ik naar de dokter gegaan en heb ik hem alles verteld. Hij schreef me meteen medicatie voor, zodat ik bij een paniekaanval tot rust zou komen. Toen ik eenmaal die pilletjes had, kreeg ik geen aanvallen meer. Die opnames voor De Gevaarlijkste Wegen van de Wereld liepen geweldig, niet één paniekaanval. Maar vorig jaar, op 4 oktober op weg naar Luik-Bastenaken-Luik voor de NOS, kreeg ik er ineens weer een. Ik dacht dat ik niets meer kon, voelde enorme faalangst, wilde omdraaien en zeggen dat ik niet lekker was geworden. Toch ben ik doorgereden. Als je de uitzending terugluistert, zit ik te lullen alsof er niets aan de hand is, maar inwendig zat ik zo te lijden. Ik gun echt niemand zo’n aanval, het is zo vreselijk om mee te maken. Mijn moeder belde na afloop om te zeggen dat het zo lekker ging, dat ik er zo goed uitzag en zo goed commentaar had gegeven. Dat telefoontje was gek genoeg de druppel. Toen besloot ik me te laten opnemen. Ik heb contact opgenomen met een GGZ-instelling in Epen, Limburg, kreeg een uitnodiging voor een intakegesprek in oktober vorig jaar en kreeg daarvan meteen weer een paniekaanval. Darya heeft me enorm gestimuleerd om die therapie te volgen. Ik heb doorgezet en de omvangrijke vragenlijst ingevuld. Het was geen gesloten instelling, in de weekenden mocht ik bezoek ontvangen, dus mijn vriendin en kinderen zag ik wel. Ik was zo zenuwachtig dat ik moest huilen bij het afscheid thuis, dus die kleine moest ook huilen. Ik mocht mijn fiets meenemen. Ik kwam net aan bij de wisseling van twee groepen, dus een van die gasten riep: ‘Ben je lekker op de fiets gekomen?’ Veel mensen herkenden me natuurlijk, ik voelde me opgelaten. Ik zei meteen: ik ben Michael, ik ben bloednerveus en ik ben hier ook de komende zeven weken. ‘De genadeklap gaf Thomas Dekker me met zijn biografie in 2016. De aanval van een oud-collega met wie ik jaren de kamer had gedeeld, had ik niet zien aankomen’ Ik heb vol overgave meegedaan aan alle therapieën en heb daar eigenlijk een geweldige tijd gehad. We werden ingedeeld in groepen. Ik ben bij mijn groep gaan zitten en voelde me meteen op mijn gemak. Ik heb hard gewerkt, maar ook ontzettend gelachen. Ik vond de groepstherapieën soms heftig, maar dan zaten we daarna lekker met elkaar te eten en verdween het gevoel van therapie. Ik zat met mensen met een burn-out, met een depressie, met klachten als de mijne, met verslaafden. Ik ben nooit bang geweest dat het uit zou lekken dat ik daar zat. Ik ging tussen de sessies elke dag fietsen, dus op een gegeven moment zag een aantal bouwvakkers me voor de zoveelste keer voorbijfietsen en vroeg: ‘Michael, woon je hier?’ Ik heb er geen geheim van gemaakt dat ik in therapie was. Ik ben alleen nog niet eerder over mijn opname naar buiten getreden. Ik heb alleen iets opgemerkt na het stoppen van Tom Dumoulin, zei dat ik Tom wel snapte omdat ik ook momenten van twijfel heb gekend en weet hoe je kunt worstelen met de druk, overigens zonder dat ik iets wist van Tom. Wat ik heb geleerd tijdens de zeven weken therapie is iets heel simpels: ik heb altijd een probleem gehad met ‘nee’ zeggen. Daar moesten de therapeuten wel om lachen. Er waren meer mensen die een fiets bij zich hadden, dus iedereen wilde met mij fietsen. Daar begon het al, ik vond het moeilijk om te zeg- gen dat ik even alleen wilde fietsen. Het was de tijd van de Vuelta en Mathieu van der Poel die de Ronde van Vlaanderen won, dus iedereen wilde met mij de koers kijken. Dat vond ik leuk, maar ook belastend. Ik moest daar leren ‘nee’ te zeggen. In de sessies kwam naar voren wat ik had meegemaakt, dus ik vertelde dat de periodes na mijn dopingbekentenis en voor- al dat boek van Dekker niet zo leuk waren. ‘Niet zo leuk?’ reageerde iedereen, ‘dat doet toch heel veel met je?’ Mijn lotgenoten maakten me daar duidelijk dat ik die affaires niet moest en mocht bagatelliseren, dat zulke gebeurtenissen enorme invloed op je leven hebben. Dat heb ik daar leren inzien. En ik heb daar geleerd weer met plezier te fietsen. Ik heb heel lang, iets van vijftien jaar, niet pijnvrij gefietst, zat nooit lekker op de fiets. Alles deed me zeer. Nu weet ik dat ook die pijn psychisch was. Ik was gestopt met wielrennen en als ik dan zogenaamd voor mijn lol ging fietsen, duurde het nog geen vijf minuten of ik fietste alweer alsof ik een koers reed. Daardoor had ik zo weinig plezier in het fietsen dat ik liever ging hard- lopen. Toen ik tijdens de therapie ging fietsen, voelde ik eindelijk geen pijn. Ik voelde weer ontspanning in mijn lichaam. De therapeuten dachten ook dat sporten een obsessie voor me was. Ik vind sporten echt leuk. Mijn probleem was alleen dat ik me meteen schuldig voelde als ik niets deed. Dan is het dus een obsessie. Ik kon niet rustig een half uurtje thuiszitten en niets doen. Dan mag je sporten gerust dwangmatig noemen. Ik was altijd gejaagd, aan het einde van de straat reed ik alweer veertig kilometer per uur. Ik leerde tijdens de sessies mediteren en accepteren dat je op mijn leeftijd niet meer veertig in het uur hoeft te fietsen en zo kon ik ineens weer pijnvrij fietsen en van de omgeving genieten. Het klinkt zo simpel, maar ik had blijkbaar specialisten nodig om me hierbij te helpen. Een therapie die ik deed heet MBT, Mentalization Based Treatment. Je leert je inleven in anderen en naar jezelf kijken. Vooral dat laatste vond ik moeilijk. Ik moest leren zaken voor waarheid aan te nemen die helemaal niet waar hoeven te zijn. Ik dacht dat iedereen wel een hekel aan mij zou hebben na alles wat over mij was geschreven, heb moeten leren dat dat hele- maal niet zo hoeft te zijn. Die therapie deden we in een groep. Omdat ik veel moeite had met juist die therapie, hield ik me aanvankelijk op de achtergrond. Maar in de loop van de sessies leerde ik me ook op dat gebied te uiten. Daarnaast had ik dramatherapie, dat is kort samengevat gebaseerd op schematherapie waarin je uitgaat van zes modi: het bange kind, het blije kind, het impulsieve kind, de bestraffende ouder, de begrijpende ouder en de corrigerende ouder. In mijn gedachten was ik voor mezelf de bestraffende ouder die vond dat ik het altijd beter moest doen, die nooit eens tevreden was met zichzelf. Ik bleek altijd heel streng voor mezelf, had het gevoel dat ik niets kon, dat ik niets voorstelde. Ik moest als het ware leren om liever voor mezelf te zijn. ‘Darya heeft me gestimuleerd om die therapie te volgen. Het was geen gesloten instelling, in de weekenden mocht ik bezoek ontvangen’ Verder had ik nog CGT, cognitieve gedragstherapie, waarin je leert hoe paniek ontstaat, hoe het brein werkt en hoe je daarmee moet omgaan. Ik leerde ook naar de werkelijkheid te kijken, dus stap voor stap de gedachtes die me een slecht gevoel gaven op te schrijven en daarmee aan de gang te gaan. Ik stelde me vanaf het begin open voor alle therapieën. Er heerst toch een soort taboe op zo’n instituut, alsof je naar een gekkenhuis gaat. Het tegendeel is waar. We waren met ongeveer veertig mannen en vrouwen, waren dagelijks van half negen tot vijf uur bezig. Er ontstond vrij snel iets van een groepsgevoel, het gevoel dat een gemeenschappelijk probleem ons bond. Ik heb contact gehouden met mijn groepsgenoten, we willen elkaar echt helpen. Dan merk je ook dat je de problemen van een ander prima kunt oplossen, maar voor jezelf de oplossing niet weet. Ik ben echt van mijn angsten verlost. Ze hebben geprobeerd de oude gevoelens op te roepen, maar die kwamen niet. Is gewoon niet meer gelukt, ik heb daar nul angsten gevoeld. Ik reed na die zeven weken opgewekt naar huis, maar eenmaal thuis had ik toch even tijd nodig om weer op mijn gemak te zijn zoals in de instelling. Daarvoor was ik ook gewaarschuwd, dat ik mede daarom thuis minimaal een uur per dag moest rusten. Het heeft me eenmaal thuis ruim twee maanden gekost om de juiste balans te vinden tussen mediteren, rust vinden en het ritme van het normale leven. Ik ben nu een stuk relaxter en gelukkiger omdat ik geen paniek- aanvallen meer heb. Ik ben thuis ook veel rustiger, ben verlost van het moeten, moeten en moeten, had altijd het idee dat ik eerst hard moest werken en dan pas mocht genieten. Maar je moet ook kunnen genieten zonder dat je hard hebt gewerkt. Dat heb ik echt moeten leren accepteren. Er is nu weinig werk, dus ik doe de tuin, ben oversteekvader, haal de kinderen uit school en sport ook nog minimaal twee keer per dag. Ik ben niet een heel ander mens, raak het nooit helemaal kwijt, want het hoort ook bij mijn karakter. Natuurlijk pieker ik nog wel, maar ik kan dat gevoel meteen afzwakken. Een van de therapieën was de Accept en Commitment Therapie. Uiteinde- lijk heb ik geleerd mijn probleem te accepteren en te erkennen. Daardoor kon ik afstand nemen. Als iemand vraagt hoe het gaat, ben ik bijna bang om te zeggen dat het heel goed gaat. Ik had altijd de overtuiging dat ieder mens weleens iets had gedaan dat niet kon, maar dat gevoel kon mij niet troosten. Door de therapie gaf die overtuiging mij op een prettige manier eindelijk innerlijke rust, mede omdat alles van mij toch al op straat lag. Wat de depressie van mijn vader betreft: ik vind het nog steeds erg, hoor, weet dat ik misschien een factor ben geweest, maar dat de depressie toch wel was gekomen. Weet je? Iedereen heeft wel een geheim. Sorry, op één iemand na: mijn moeder, zij heeft niet één geheim. Aan dat verraad ging ik echt kapot. Ik ben zo opgevoed dat je nooit iemand verraadt. Ik heb echt getwijfeld, maar toch deed ik het niet. Ik mocht niets meer doen in de wielrennerij, maar de collega die hetzelfde had gedaan, kon gewoon blijven functioneren. De begeleider in de kliniek vroeg me: ‘Wat heeft het je opgeleverd dat je altijd je mond hebt gehouden?’ Niets, behalve ellende, antwoordde ik. Toen zei ze: ‘Dan moet je dat nu loslaten. Je moet accepteren dat je epo hebt gebruikt en dat verraad bij anderen tot strafvermindering heeft geleid.’ Ze zei dat ik, bij wijze van spreken, trots moest zijn dat ik niemand had verraden en moest accepteren dat ik die keuze heb gemaakt. Ik moest niet gefrustreerd zijn om het gedrag van anderen en achter mijn keuzes staan. Dat gaf me rust, want die frustratie over dat verraad heeft me vreselijk gekweld. Ik heb het echt losgelaten, ben niet verantwoordelijk voor het lot van de ander maar alleen voor mijn eigen lot. Door nu voor het eerst mijn verhaal te doen, hoop ik dat ik andere mensen de ogen kan openen en helpen. Als ik eerder met mezelf aan de gang was gegaan, had ik misschien meer gewonnen. Hoe slecht ik me ook voelde, ik stapte nooit af. Daardoor herstelde ik ook niet goed. Als ik een paar keer vaker was afgestapt, was ik veel eerder hersteld en goed geweest in volgende koersen. Een voetballer die geblesseerd is, wordt toch ook vervangen? De zeldzame keren dat ik ben afgestapt, had ik in de auto al spijt. Afstappen voelt als een soort van opgeven. Bij mij was het verwachtingspatroon altijd hoog, dat gaf druk. Ik ben ervan overtuigd dat veel meer sporters en jongeren lijden onder die prestatiedrang. In het wielrennen waren abnormale dingen normaal. Zoals jongens die na een vreselijke val na de koers in de bus zitten en geacht worden de volgende dag gewoon weer door te gaan. Als ik lees dat Dumoulin geen plezier meer beleeft aan het wielrennen, dan zou ik best mijn ervaringen met hem willen delen. Ik heb ook dagen gehad dat ik moest, maar eigenlijk niet wilde en ook niet kon. Gelukkig is er nu ook in brede zin meer aandacht voor mentale problemen. Toen ik stopte, zeiden ze dat ze me op weg zouden helpen omdat ik wellicht problemen zou ondervinden. Ik moest daar toen om lachen, maar uiteindelijk kreeg ik die problemen.”

Marrit Steenbergen (23) werd op haar vijftiende gekozen als Talent van het Jaar en ‘de nieuwe Kromowidjojo’ genoemd. Daarna werd een tijdlang weinig van haar vernomen. De reden: een slepende schouderblessure en mentale problemen. Inmiddels is ze wereldkampioen en viervoudig Europees kampioen. In aanloop naar de WK langebaan in Fukuoka (14-30 juli) doet ze haar verhaal. “Ik heb er eigenlijk nooit echt over nagedacht wat ik nou precies voel als ik in het water lig. Een gelukzalig gevoel? Vrijheid? Ik ben al heel jong begon­nen met zwemmen, was vier toen ik op zwemles ging en zes toen ik ‘echt’ ging zwemmen. Misschien is het ook gewoon een vertrouwd gevoel. Wat natuurlijk ook helpt, is dat ik weet dat zwemmen iets is waar ik goed in ben. Ik deed op m’n achtste al mee aan toernooien, begon toen al medailles te winnen. Klasgenootjes op de basisschool vonden het soms wel apart dat ik al zo serieus bezig was met zwemmen. Het gebeurde geregeld dat ik ergens niet heen kon of later kwam omdat ik moest zwemmen. Als er dan een feestje of verjaardag was en ik liet weten dat ik niet kon, dan werd er gezegd: ‘Kun je dat gewoon niet een keer afzeggen?’ Dat wilde ik dan niet. Maar er waren ook leuke reacties van klasgenoten, hoor. Als ik ergens had gespeeld, werd er soms gezegd: ‘Als je ooit naar de Olympische Spelen gaat, dan heb je mooi wel bij ons thuis gespeeld.’ Leuk als er zo met me mee werd geleefd. • Ik werd op m’n vijftiende al als ‘de nieuwe Kromowidjojo’ bestempeld in de media, vond het een eer dat dat werd gezegd. Onbewust zorgde het ook voor wat druk, maar het is niet zo dat het me in de weg zat. Wat me belemmerde was mijn schouder. Dat begon rond m’n vijf­tiende toen ik nog in Drachten trainde. Ik ben van nature best mobiel, kan bijna alles laten knakken in mijn lichaam. Ook mijn schouders zijn heel mobiel, die kan ik heel veel kanten op bewegen. Mijn schouderbladen stonden vaak in een puntje naar achter, van mijn rug afste­kend, waardoor mijn schouder zelf naar voren gekanteld stond. Ik was een beetje verleerd hoe ik mijn schouders op de juiste manier moest aansturen. In het begin had ik vooral last als we met paddles aan onze handen moesten zwem­men. Dus stopte ik met zwemmen met paddles. Later had ik vooral op woensdag en zaterdag pijn, omdat we op dinsdag en vrijdag een zware training hadden gehad. Die pijn accepteerde ik dan, omdat we op woensdag en zaterdag toch hersteltrainingen hadden. Het werd ondertussen steeds erger. Ik kreeg er ook in het dagelijks leven last van. Op een gegeven moment was de pijn er voort­durend, vooral rond mijn linkerschou­der. Ik ben rechts, als ik schreef op school, voelde ik mijn linkerarm en ­schouder trekken. Soms voelde ik steken, maar bijna altijd had ik het gevoel alsof mijn bovenarmen en schou­der heel erg verzuurd waren. Soms kon ik in bed ook niet op mijn zij liggen. Ik verhuisde op mijn zeventiende voor het zwemmen van Friesland naar Eind­hoven. Daar besloten we echt wat aan mijn schouderproblemen te gaan doen, want het ging zo niet langer. Ik meld­de me af voor de WK. We dachten de problemen binnen een jaar wel onder controle te krijgen. Na een jaar ging het langzaam wel beter, maar het was nog lang niet over. Ik begon heel erg te twijfelen, dacht: ga ik mijn niveau van voor mijn schouderblessure ooit nog halen? Ik wilde gewoon trainen, net als de anderen. De mentale pijn was eigenlijk nog erger dan de lichamelijke. Ik kwam in een negatieve spiraal. Het begon met fysieke problemen die ik in orde moest krijgen, maar de mentale problemen waren eigenlijk een grotere uitdaging. • Ik was in Eindhoven op mezelf gaan wonen en daar had ik veel moeite mee. Mijn ouders brachten me voor die tijd naar de training en haalden me ook op. We aten altijd met z’n allen: mijn broer Jorn, vader, moeder en ik. Die bescher­mende, veilige omgeving was ik kwijt nadat ik was verhuisd. Als ik ’s avonds thuiskwam, zat ik alleen op de bank. Het was niet dat ik heimwee had, maar een­zaam voelde ik me wel. Mijn vader kwam geregeld langs in Eindhoven. Als hij voor zijn werk in Amsterdam of ergens anders in het land moest zijn, reed hij vaak nog anderhalf uur door naar mij. ‘Ik ben toch onderweg,’ zei hij dan. Het gevoel van eenzaamheid werd ver­sterkt doordat ik niet gewoon met de anderen kon zwemmen door mijn schou­der. Ik trainde op een andere manier, zat niet na een training met de anderen in de kleedkamer, zag hen amper en had dus ook weinig aansluiting. Ik was heel veel in mijn eentje. En van nature ben ik al niet iemand die zich makkelijk laat zien. Ik wist niet zo goed hoe ik het moest aan­ pakken... Ik raakte echt in een isolement. Op een gegeven moment wilde ik ook meer thuis bij mijn ouders zijn. Ik besloot in het weekend terug naar Fries­land te gaan en op zaterdag thuis te trai­nen, maar dat was het ook niet. Ik wist eigenlijk niet precies wat ik zocht. Ik heb in die periode ook echt weleens gedacht: ik kap gewoon helemaal met zwemmen. • Ik heb bij de begeleiding aangegeven waar ik mee worstelde. Daar werd naar geluis­terd. Er werd ook actie ondernomen en er werden dingen geprobeerd. Ik heb in die periode ook al bij psychologen gelopen. Van nature stap ik dus niet makkelijk op mensen af, ik was als kind behoorlijk introvert. Mijn broer, die tweeënhalf jaar ouder is dan ik, nam me vaak mee als hij op straat ging spelen. Op vakanties maakte Jorn ook altijd makkelijk vrien­den. Mijn moeder moedigde me ook vaak aan, zei: ‘Ga maar met Jorn mee, ga ook maar gezellig op straat spelen.’ Uit mezelf deed ik dat gewoon niet zo snel. Wat me dan blokkeerde? Ik dacht dan: zitten ze wel op mij te wachten? En omdat mijn broer me vaak meenam, vroeg ik me ook af of ze me aandacht gaven om wie ik was of omdat het kwam doordat Jorn me mee had genomen. Ik weet eigenlijk niet zo goed waarom ik niet zo snel uit mezelf naar buiten ging om met leeftijdgenootjes te spelen. Ik ben door het zwemmen meerdere keren van school gewisseld. De basisschool heb ik wel volledig in mijn geboortedorp Oosterwolde gedaan, maar ik heb daarna op drie verschillende middelbare scholen gezeten. Steeds had ik wel één of twee kinderen met wie ik optrok op school, maar als ik weer naar een andere school ging, verwaterde dat meteen weer. Op de basisschool en middelbare school hoorde ik er voor mijn gevoel net niet bij. Je hebt op school altijd groepjes en ik zat naar mijn idee altijd net tussen al die verschillende groepjes in. Dat had misschien deels ook te maken met het zwemmen. Ik moest ’s middags trainen en in het weekend had ik vaak wedstrij­den, daardoor miste ik dus weleens een feestje. Maar ook niet altijd. Bij mij was het zo dat ik nergens heel erg die aansluiting voelde, dat deed soms best wel pijn. Ik had natuurlijk wel mijn ouders en er waren altijd wel mensen waar ik mee kon praten, maar ik had toch heel vaak het gevoel dat ik alleen was. Ik twijfelde ook heel erg aan mezelf, had het gevoel: ik ben niet goed genoeg. Of: ik hoor er gewoon niet bij. Terwijl dat helemaal niet zo was. Dat was puur mijn eigen gevoel. Er waren ook kinde­ren die graag met mij wilden ruilen. Van jongs af aan was ik veel weg, ik maakte veel mooie dingen mee, won medailles. Maar dat moet je wel kunnen en willen zien. Ik had moeite om ook de andere kant, de mooie dingen, te zien. We zijn ook op zoek geweest waarom dat zo is bij mij. Want als je weet waarom dingen gebeuren, kun je er ook aan werken om het te veranderen. Maar wat dit betreft... Ik weet het niet zo goed. • Ik was achttien toen ik in een Italiaans restaurant ging werken. Ik zat op school, had door mijn schouder geen eind­ toernooi gehaald en dacht: ik moet me nuttig maken, ga gewoon een bijbaan­tje zoeken. Ik had nog nooit een baantje gehad. In de weekenden en in de zomer had ik altijd wedstrijden of ik ging met mijn ouders op vakantie. Ik dacht: ik ga het gewoon doen en misschien leer ik dan ook wat mensen kennen. Na twee weken wist ik al: de horeca is het niet voor mij. De drankjes serveren vond ik niet erg, dat deed ik in het begin. Maar daarna mocht ik ook de bestellingen opnemen. Ik vond het eng om naar men­sen toe te lopen die aan tafel zaten en dan het gesprek te beginnen. Ik ben daarna snel gestopt met het bijbaantje. Ik was er nog niet klaar voor en eigenlijk wilde ik maar één ding: weer zwemmen. Als ik naar het zwembad ging, zag ik de anderen lekker zwemmen. Dan dacht ik: ik heb dat niveau ook. Maar ja, die schouders... En doordat ik niet zoveel trainde, vond ik het heel lastig om genoeg te blijven eten. Ik dacht: ik doe niks, zit een beetje op de bank, dan hoef ik ook niet veel binnen te krijgen. Als je alleen bent, je niet goed voelt en niet kan trainen, verandert je zelfbeeld. Ik ging dingen zien aan mezelf die ik niet mooi vond. Ik zag bij wijze van spreken elk grammetje bij mezelf. Ik liep altijd dagelijks rond in een badpak, als dat niet kan en je ziet anderen op sociale media, ga je vergelijken en denk je: die zijn echt dun. En gespierd. Dat wilde ik ook. Ik had het gevoel dat alles negatief was, dus was mijn lichaam ook niet goed. Of ik het een eetstoornis moet noemen, weet ik niet, maar ik merkte dat ik niet genoeg at. Ik had dat lege gevoel in mijn maag, werd heel moe en futloos. Alles wat ik deed, voelde heel zwaar aan. Daardoor voelde ik me nog slechter. Mijn ouders zagen natuurlijk ook dat ik steeds slech­ter in mijn vel stak, probeerden me te helpen. Dat is ook de reden dat mijn vader vaak langskwam. Ze hebben wel­ eens gevraagd of ik in Eindhoven wilde blijven, maar nooit gezegd: ‘Je komt maar terug naar Friesland.’ Wilde ik ook niet, ik wilde blijven zwemmen. ‘Ik werk nog steeds hard aan mezelf. Ik ben al wel veel gelukkiger, dat zien mensen ook aan me. Ik krijg geregeld te horen dat ik meer straal en lach’ • In aanloop naar de Spelen in Tokio kon ik eindelijk weer meer gaan zwemmen, mijn schouder voelde steeds beter. Eerst voorzichtig onder Marcel Wouda. Uit­ eindelijk mocht ik als estafettezwemster mee naar Tokio. Na de Spelen werd Pa­trick Pearson mijn trainer, onder hem kon ik steeds meer gaan trainen. Ik ging met sprongen vooruit. In november 2021 pakte ik bij de EK kortebaan goud op de 200 meter vrije slag. Het was ook in 2021 dat ik werd uitge­nodigd voor de ISL, de internationale zwemcompetitie waarin zwemmers in teamverband uitkomen. Heel mooi, maar tegelijkertijd ook best wel eng. Ik zat in een team met allemaal zwemsters uit andere landen. Als ik met hen wilde praten, moest dat in het Engels. Mijn Engels is niet slecht, maar het voelde toch weer als een extra barrière die ik moest slechten om iets te zeggen. Maar ik merkte ook dat ik het heel erg fijn vond dat ik in een team zat, dat er mensen om me heen waren. Toen ik weer thuis was in Eind­hoven, dacht ik: bah, ik ben weer alleen. Ik merkte toen voor het eerst heel sterk dat ik mensen om me heen wilde. Het besef was er, maar hoe pak je dat vervol­gens aan? Het was begin 2022 dat we op trainings­kamp gingen naar Turkije. Het ging goed met zwemmen vanaf het moment dat ik onder Patrick trainde, ik was voor het eerst Europees kampioen geworden, maar vlak voor het trainingskamp had ik corona, waardoor ik de hele week niet kon trainen. Ik zat er ineens helemaal doorheen. Iets wat ik al een tijdje had weggestopt, kwam er daar allemaal uit. Voor het eerst bij de fysiotherapeut. Hij vroeg: ‘Hoe gaat het met je?’ Ik begon te huilen. Dat was natuurlijk een teken en ik wist meteen: ik moet dit ook tegen Patrick vertellen, want het komt toch wel bij hem terecht. Ik ben naar mijn coach gestapt en ver­ telde dat ik niet lekker in mijn vel zat. Eigenlijk al een tijd niet. Ik kon er zo goed met Patrick over praten. In samen­ spraak met hem heb ik ook besloten om opnieuw in gesprek te gaan met een psycholoog. Ik klopte aan bij een psycholoog, die voor een heel andere aanpak koos. Het voelde meteen heel goed en fijn. Tijdens de thera­pieën die ik voorheen had, waren we voor­ al veel aan het praten. Nu moet ik ook veel over mezelf vertellen, maar ik heb ook een therapie gevolgd voor mensen met PTSS. Dat heb ik niet, maar ik had er wel baat bij. Ik heb eigenlijk een tijdslijn van mijn leven gemaakt en ben in gedachten terug­ gekeerd naar momenten binnen en buiten het zwembad die ik als niet prettig heb ervaren. Die momenten houd ik liever voor mezelf, maar het zijn momenten waaraan ik toch een soort van een trauma heb overgehouden. Die gebeurtenissen moest ik me helemaal inbeelden. Door er opnieuw naartoe te gaan, haalde het de lading weg. Heel apart, maar het werkte heel goed bij mij. Van mijn psycholoog kreeg ik ook de opdracht om op mensen af te stappen, om aan ploeggenoten te vragen hoe de training ging. Ik vond het eng, moest echt over mezelf heen stappen. Ik dacht: mensen zit­ ten toch helemaal niet op een vraag van mij te wachten? Maar ik merkte al snel dat het helemaal niet zo eng was om vragen te stellen, dat ze het leuk vonden als ik wat vroeg en er een gesprek op gang kwam. Patrick is heel belangrijk geweest in dat proces. Ik kreeg van hem alle ruimte. Hij zei: ‘Vertel het me als het niet goed gaat, dan passen we de training aan als je dat wil.’ In werkelijkheid heb ik van dat aanbod niet veel gebruikgemaakt. Het was fijn dat die mogelijkheid er was en ik voelde dat hij me heel erg steunde. Patrick daagt me uit om dingen uit mezelf aan te geven. Dat probeer ik ook steeds meer. Als individuele topsporter moet je ook heel goed naar jezelf luisteren natuurlijk, het is niet de bedoeling dat ik alleen maar klak­keloos doe wat Patrick zegt. Dat wil hij ook niet. Het gaat steeds beter, we doen steeds vaker dingen in overleg. Ondertussen gaat het met zwemmen steeds beter. Ik zit sinds ik aanklopte bij de psycholoog steeds wat beter in mijn vel. Dat heeft ook meteen invloed op mijn trainingen. Ik voel minder pijn­ tjes, waardoor ik weer meer kan trainen en daardoor voelde ik me dan ook weer beter. De negatieve spiraal is omgezet in een positieve. Bij de EK langebaan in Rome won ik zeven medailles, waar­ van vier gouden, en bij de WK korte­ baan won ik vier medailles, waaronder mijn eerste wereldtitel, op de 100 meter wisselslag. • Bij de EK heb ik voor de camera van de NOS voor het eerst openlijk verteld dat ik bij een psycholoog loop. Sindsdien ben ik er eerlijk over. Ik heb het daarna ook verteld in de Volkskrant. Dat ik dit nu kan, geeft ook aan waar ik nu sta. Ik durf veel meer open te zijn dan vroeger, kan mijn verhaal ook steeds beter onder woorden brengen. In het begin was het een chao­tisch verhaal. Inmiddels kan ik best goed over mezelf vertellen, maar dat heb ik wel erg moeten leren. Ik weet dat meer sporters rondlopen met een gevoel van eenzaamheid, dat het een thema is waar veel, vooral jonge, sporters over zwijgen. Ik denk dat het goed is dat duidelijk wordt dat dit iets is wat speelt in de vaak solistische topsportwereld. Door er open over te zijn, hoop ik dat ik men­ sen kan helpen of in laten zien dat ze niet de enigen zijn. Ik vind dat dit iets is dat besproken kan worden, en dat het niet iets is waar je je voor hoeft te schamen. Zeker zwemmen is een heel individuele sport. Je bent wel met meerdere mensen tegelijk aan het trainen, maar iedereen ligt in z’n eigen baan. Tijdens de pauzes praten we wel, maar onder het zwemmen zelf natuurlijk niet. Je hebt de estafettes, maar verder ben je als zwemmer toch vooral op jezelf aangewezen. Ik vind dat de zwembond hier heel goed mee omgaat. Als je op dit vlak hulp nodig hebt, kun je die krijgen. Ze nemen het heel serieus. Ik vind het ook heel goed dat Ranomi Kromowidjojo gaat samenwerken met de bond om zwemtalenten te helpen, met hen in gesprek te gaan over obsta­kels waar zij tegenaan lopen. Ik heb met Ranomi getraind, ze stond als zwemster er altijd al heel erg voor open om iedereen te helpen. Zelf heb ik daar geen gebruik van gemaakt, ik vond het toen nog moeilijk om open te zijn tegen anderen en te ver­tellen waar ik tegenaan liep. • Ik heb heel lang mensen op afstand gehouden, heb daardoor de liefde van anderen ook niet toegestaan. Het gaat al veel beter, maar ik vind het nog steeds moeilijk om me open te stellen. Het is voor mij niet altijd makkelijk om te zeg­gen wat ik vind of hoe ik me voel. In het bijzijn van vrienden vind ik het nog steeds lastig om te zeggen dat ik een rotdag heb gehad. Ik werk nog steeds hard aan mezelf. Ik ben al wel veel gelukkiger, dat zien mensen ook aan me. Ik krijg geregeld te horen dat ik meer straal en lach. Ik merk dat de zwemmers met wie ik da­ gelijks train dichter bij me staan sinds ik me meer openstel. In januari heb ik een feest gegeven: een housewarming, m’n verjaardag en het vieren van mijn wereld­titel ineen. Eigenlijk ben ik best wel soci­aal, ik vind het leuk om dingen te onder­ nemen, maar die Marrit is altijd een beetje verstopt gebleven. Het idee voor het feest kwam uit mezelf. Dat was weer een hele stap voor me. Ik wilde het al een tijdje heel graag doen, maar zette niet door. Toen dacht ik: kom op Marrit. Ik heb eerst afgetast bij vrienden, gevraagd of ze kwa­ men als ik een feestje zou organiseren. Telkens kreeg ik te horen: ‘Ja, natuurlijk kom ik.’ Maar daarna dacht ik weer: dan wordt m’n hele huis vies. Hield dat me weer tegen. Toen zeiden vrienden dat ze wel zouden komen helpen met schoon­ maken. Ik heb het idee van het feest daar­ na nog aan m’n psycholoog voorgelegd en die zei: ‘Als je dat leuk vindt, moet je dat gewoon doen.’ Uiteindelijk kwamen er tien tot vijftien mensen, van wie er nog iets van zeven bleven slapen. Het was zo leuk. Ik ben echt blij dat ik het heb gedaan. Voorheen vierde ik eigenlijk nooit mijn verjaardag. Ik voerde vaak als excuus op dat het niet uitkwam omdat het samenviel met een trainingsstage of ­blok. Ik ging vaak wel met mijn ouders uit eten, maar het vieren met vrienden zoals dit keer, dat eigenlijk nooit. Voor veel mensen klinkt het misschien als iets kleins, maar dit feest organiseren, mensen vragen en dat nog wel in mijn eigen huis, daar waar niet vaak mensen komen, was echt weer een grote stap voor me. Dit is het verhaal dat bij die achterlig­gende periode hoort. Ik ben van best ver gekomen. Als ik zo’n gesprek als dit heb gevoerd dan ben ik trots en voel ik me goed over mezelf. Ik ben zo blij dat het nu supergoed gaat. Misschien ben ik nu ook wel klaar voor een baantje in de horeca. Ik sta er wel voor open om meer mensen toe te laten in mijn leven. Ik ben heel blij dat ik fijne mensen om me heen heb in het zwembad, maar de zwemwereld is best klein. Ik train met zeven mensen en dat is nu eigenlijk mijn wereld. Buiten het zwemmen heb ik eigenlijk niks en dat vind ik weleens jam­ mer. Ik zou wel meer mensen willen leren kennen. En ik zou ook wel dingen willen doen naast het zwemmen. Ik heb het daar ook al over gehad met mijn psycholoog. Voor nu heb ik het nog even in de ijskast gezet, het zwemmen gaat nu supergoed en ik wil nu niet over m’n grenzen heen gaan. Ik heb besloten daar nog even mee te wachten tot na de Spelen van Parijs. Ik denk dat ik naast het zwemmen dan een studie op wil pakken, zodat ik meer leef­ tijdgenoten om me heen heb van buiten het zwemmen. Maar nu eerst deze zomer de WK en volgend jaar de Spelen. Op de WK hoop ik finales te halen op mijn individuele afstanden: de 100 en 200 meter vrije slag en de 100 en 200 meter wisselslag. Ik heb nog nooit individuele finales gehaald op een WK langebaan, dus dat is echt mijn doel. Iedereen doet mee, ik ben heel be­nieuwd waar ik sta. Op de WK ga ik er trouwens ook nog de 50 meter vrij bij doen en de estafettes. Ik krijg het dus weer druk, maar dat vind ik alleen maar mooi. • Laatst gaf ik een clinic en werd ik voor­ gesteld als wereldkampioen. Ik dacht: ja, dat is ook zo, dat ben ik. Ik vergeet bijna dat ik thuis in een la die medailles van de EK langebaan en WK kortebaan heb liggen. De laatste tijd heb ik goed gepresteerd, mijn naam komt geregeld voorbij in de media. Af en toe krijg ik een berichtje van iemand van vroeger via Facebook of Instagram. Heel leuk. Mensen hebben me een soort van herontdekt. Ik was dat meisje dat op haar vijftiende werd geko­ zen als Talent van het Jaar en daarna zijn mensen mij een tijdje uit het oog verlo­ren. Tussen 2016 en 2021 ben ik eigen­lijk weggeweest. Nu sta ik er weer. Dit is het verhaal dat bij die achterlig­gende periode hoort. Ik ben van best ver gekomen. Als ik zo’n gesprek als dit heb gevoerd dan ben ik trots en voel ik me goed over mezelf. Ik ben zo blij dat het nu supergoed gaat. Helden Magazine editie 67 Het verhaal van Marrit Steenbergen komt voort uit Helden Magazine nummer 67, het Sportzomerboek, waar Mathieu van der Poel de cover siert samen met Sifan Hassan, Quilindschy Hartman, Lieke Martens & Jackie Groenen. De 67ste editie van Helden is een dubbeldik Sportzomerboek, waarin er volop aandacht is voor de Tour de France voor mannen en vrouwen, het WK voetbal, en het landskampioenschap van Feyenoord. Verder in Helden 67 uitgebreide interviews met: alleskunner Sifan Hassan in aanloop naar de WK atletiek, hockeysters Sanne Koolen en Pien Sanders, wielrenster Demi Vollering, Kiran Badloe over de metamorfose van windsurfer naar foiler, Botic van de Zandschulp op weg naar de absolute tennistop, coureur en analist Giedo van der Garde over Nyck de Vries en Jos en Max Verstappen, en nog veel meer inspirerende verhalen. Wil je het hele nummer lezen? Bestel Helden Magazine editie 67! Wil je geen inspirerende sportverhalen missen van onze Nederlandse sporthelden? Abonneer je nu snel en ontvang de Helden Magazine op je deurmat, voordat het sportblad in de supermarkten te vinden is. Blijf daarnaast op de hoogte van het recentste sportnieuws en leuke winacties door je aan te melden op onze nieuwsbrief en volg ons op onze social mediakanalen.