Wielrennen
Annemiek van Vleuten
Ze heeft een carrière om U tegen te zeggen. Annemiek van Vleuten won alles wat er te winnen viel. Vorig jaar stopte ze met wielrennen. In aanloop naar de Tour de France Femmes bespreken we haar indrukwekkende loopbaan aan de hand van foto’s. “Ik bleef toch altijd de onzekere topsporter.”
11 augustus 2016.
Annemiek bezoekt met Marianne Vos het olympisch judotoernooi in Rio de Janeiro, nadat ze een paar dagen eerder zwaar ten val is gekomen en in het ziekenhuis heeft gelegen.
“Ik kan me deze foto niet meer herinneren, want die is genomen na de val bij de Spelen in Rio. Door de hersenschudding die ik daaraan overhield, is het nog steeds een beetje een zwart gat. Na terugkomst uit het ziekenhuis ben ik bij het baanwielrennen en judo gaan kijken. Deze foto is kort na dat fameuze interview met Han Kock gemaakt dat ik per se wilde doen om de wereld te laten weten hoe het met me ging. Volgens mij is dat gesprek later nog verkozen tot interview van het jaar. Toen ik opkeek na het interview zat iedereen om me heen te huilen.”
Je hebt jarenlang met Marianne Vos in een ploeg gereden. Zij week niet van je zijde nadat je was gevallen.
“Klopt. Ik moest naar een apart hotel buiten het olympisch dorp om rust te vinden. Marianne is met me meegegaan. Ze heeft me echt bij de hand genomen. Ik weet nog heel goed dat ze zei: ‘Annemiek, we moeten die val terugkijken, je gaat hem toch ooit zien, dan is het maar beter dat we dat samen doen.’ Zij was dus al een beetje therapeutisch bezig. We hebben samen gekeken en ik herinner me nog de legendarische woorden van Marianne: ‘Je schatte die bocht dus verkeerd in.’
Heel veel mensen zeiden dat de weg nat was, ook mensen om me heen wilden per se een oorzaak weten waarom ik was gevallen. De afdaling zou onverantwoord zijn geweest, hoorde ik. Maar Marianne zei alleen: ‘Je schatte die bocht dus verkeerd in.’ Zo was het ook. Dat heeft me heel erg geholpen, zeker omdat ik later nog heel vaak ben geconfronteerd met die val. Marianne ging ook mee naar het interview met Han Kock, zo lief. Ik had veel goede collega’s in het peloton, maar ik kan van één iemand zeggen dat ze ook echt een vriendin is en dat is Marianne. Het is niet dat we elkaar platbellen, maar als er iets is, kan ik bij haar terecht.”
Dat is wel bijzonder, want voor de buitenwereld is Marianne best een gesloten boek.
“In 2009 werden we ploeggenoten. Het heeft wel een jaar of drie gekost voordat ze zich ook echt open wilde stellen, dat ze inzag dat ‘open zijn’ ook heel mooi kan zijn.”
Na terugkomst uit Rio heeft ze jou een ingelijste foto van jou als wielrenneer gegeven met een speciale tekst.
“Die foto gaf ze me vier weken na de val en is nooit meer uit mijn woonkamer verdwenen. Op de foto staat de bekende tekst van Winston Churchill: ‘Success is not final, failure is not fatal, it is the courage to continue that counts.’
Twee weken na de val ben ik met mijn moeder gevlucht naar Italië, omdat ik hier gek werd. Ik wilde even weg van alle mensen die bleven zeggen: ‘Ik dacht dat je dood was.’ In die twee weken Italië werd het al wel beter, omdat ik een goede tijd had met mijn moeder. Toen dacht ik al: ik heb geen gouden olympische medaille, maar ik heb wel nog mijn moeder. Dat verzachtte al een beetje de treurnis van die bocht die ik verkeerd had ingeschat.
'De val is slechts een hoofdstukje in mijn verhaal geworden, maar op dat moment dacht ik uiteraard: als ik geen andere mooie prestaties ga leveren, blijf ik altijd het meisje van die val'
En toen kwam Marianne na terugkomst met die ingelijste foto waarop ik iedereen bergop los, een foto van een renster van wie iedereen altijd zei dat ze niet kon klimmen. Ik geloofde dat zelf ook. In Rio was ik voor het eerst in mijn leven de beste bergop. De val is slechts een hoofdstukje in mijn verhaal geworden, maar op dat moment dacht ik uiteraard: als ik geen andere mooie prestaties ga leveren, blijf ik altijd het meisje van die val. Gelukkig kwamen daarna nog heel veel schitterende successen, waardoor die val een steeds kleiner hoofdstuk werd. Sterker, ik heb die val ook wel een beetje omarmd, mede omdat veel mensen mij daarvan kennen.”
Is Rio ook een keerpunt geweest in jouw carrière?
“Ja, omdat ik mezelf daarna bij elkaar wist te rapen en dacht: blijven hangen in teleurstelling gaat me niet verder helpen. Ik kon verder omdat ik me realiseerde dat ik in Rio de beste bergop was, waarna Marianne mij dat laatste zetje heeft gegeven. Mede daardoor is die foto altijd in mijn woonkamer gebleven. Bovendien wil ik niet bij die groep sporters horen die zoveel jaren later met traumatische ervaringen zitten en in tv-programma’s daarover treuren. Ik benader het anders, ben trots op Rio, het was een omslag in mijn loopbaan.”
Kun je nu rustig naar die val kijken?
“Ik heb de emotie niet meer en heb de val ook niet bij bewustzijn meegemaakt. Ik heb ook geen therapie of iets dergelijks nodig gehad. Maar als mijn moeder of mijn vrienden er zijn, dan vind ik het wel verschrikkelijk als die video wordt getoond. Voor hen is het zo vreselijk omdat ze dachten dat ik dood was.”
Jij hebt ook nog van het studentenleven genoten. Is dat er mede de reden van dat je tot vorig jaar, tot je veertigste, op topniveau hebt kunnen fietsen?
“Dat denk ik zeker. Ik zou iedereen de weg die ik heb bewandeld willen aanraden. Ik zou ook niemand adviseren om vanuit de jeugd heel serieus alleen maar met sport bezig te zijn. Als het kan, hè. Het vrouwenwielrennen is de laatste jaren heel erg geprofessionaliseerd, daardoor is het moeilijk om eerst nog even de student uit te hangen. Ik had het nooit, nooit, anders willen doen. Ik was misschien eerder gaan winnen, maar ik was zeker ook eerder gestopt als ik die studententijd niet had gehad.”
Je hebt ook tegenslagen gehad, zoals drie keer een liesslagader vernauwing.
“In 2009, 2011 en 2013 ben ik eraan geopereerd. Die beslissingen vond ik trouwens heel moeilijk, want je weet niet of het goedkomt na zo’n operatie. Ik heb een jaar lang gefietst met anderhalf been. Dan ga je niet vooruit, heb je geen motivatie en denk je: waarom zou ik het nog doen? Mijn plezier haalde ik altijd uit mezelf verbeteren en dat plezier was er toen niet. Dat was de moeilijkste tijd uit mijn carrière. Ik zag geen enkele vooruitgang tijdens de trainingen die ik trouw bleef doen, dus er was helemaal niks wat het leuk maakte. Ik had ook geen andere uitdagingen waar ik energie van kreeg. Depressief was ik niet, zeker niet als ik het vergelijk met mensen die echt depressief zijn, maar ik had wel moeite om uit bed te komen, wilde mensen niet onder ogen komen. Ik voelde me leeg.
Het was zo’n fijn gevoel toen mijn been weer gewoon bloed kreeg. Dat is namelijk de beperking: je been krijgt niet voldoende bloed door die vernauwing, dus niet voldoende zuurstof, waardoor je heel snel verzuurt. Dan kun je met dat been niet de gebruikelijke power leveren en is trainen ook nutteloos.”
Had je vrienden die je konden helpen toen je het moeilijk had?
“Ja, mijn studentenvrienden. Met hen kon ik ’s avonds afspreken en dan even niet aan fietsen denken en het over andere dingen hebben. Ik heb in Wageningen nog steeds veel goede contacten buiten het fietsen. Die liesblessures hebben er misschien ook wel voor gezorgd dat ik altijd in Wageningen ben blijven wonen, omdat ik weet hoe fijn het is dat je een ander leven hebt als het even wat minder gaat met het fietsen. Dat is ook een aanrader voor topsporters.”
Helden Magazine nummer 73
Het eerste gedeelte van het interview met Annemiek van Vleuten komt voort uit Helden Magazine nummer 73. Deze editie staat in het teken van het nieuwe voetbalseizoen, biedt uitgebreide aandacht voor wielrennen en besteedt ruimschoots aandacht aan de Paralympische Spelen. Cody Gakpo, de ster van het Nederlands elftal bij het afgelopen EK, siert de cover van Helden. In Liverpool krijgt hij nu te maken met nieuwe trainer Arne Slot en zijn assistent John Heitinga. Kan hij The Reds ook bij de hand nemen?
Voetbal
Naast Gakpo, waarbij het in het verhaal ook gaat over zijn tijd bij regerend landskampioen PSV, ook een uitgebreid interview met John de Wolf. Hij vertelt over zijn tijd met Arne Slot, Quilindschy Hartman, alzheimer en zijn imago. We maken ook kennis met het nieuwe kroonjuweel van Ajax: Jorrel Hato. In een turbulente periode bij de Amsterdamse club, ontwikkelt hij zich stormachtig. Ian Maatsen had een geweldig seizoen: haalde de Champions League-finale, kreeg een uitnodiging voor het EK en maakte een transfer naar Aston Villa. Hij doet zijn bijzondere verhaal en Lasse Schöne blikt terug op de Europa League-finale van 2017.
Wielrennen
Tom Dumoulin liet in 2015 in de Ronde van Spanje voor het eerst zien dat er een ronderenner in hem schuilde. Hij blikt uitgebreid terug op zijn indrukwekkende carrière. Peter Winnen weet daarnaast wat het is om te winnen op 'de Nederlandse berg'; hij flikte het twee keer. Hij neemt ons mee.
Paralympische Spelen
Paralympisch boegbeeld en atlete Fleur Jong kreeg bezoek van Victoria Koblenko. Niels Vink, een van de beste quad-rolstoeltennissers, vertelt zijn verhaal. Dat doet ook verspringer en sprinter Joël de Jong, kind van een donorvader en op jonge leeftijd getroffen door botkanker. Dinja en Joeri van Liere vormen een bijzonder duo: Dinja nam als dressuuramazone deel aan de Olympische Spelen in Parijs, terwijl haar broer Joeri, die als motorcrosser een dwarslaesie opliep, naar Parijs gaat als rolstoelbasketballer. Een dubbelinterview.
Nog meer Helden
Verder in deze editie van Helden: tennisser Jesper de Jong vertelt in aanloop naar de US Open onder andere over Carlos Alcaraz, Jannik Sinner, Tallon Griekspoor en zijn trouwste fan: zijn opa. Jelto Spijker is een opvallende verschijning in de machowereld van het waterpolo; hij is keeper en kwam op zijn zeventiende uit de kast. En nog veel meer!
